KARTA CHARAKTERYSTYKI – L-Tryptofan (5-HTP)

W pigułce

  • działanie nootropowe
  • funkcje kognitywne (pamięć i koncentracja)
  • poprawa nastroju / depresja
  • bezsenność
  • redukcja masy ciała

Tryptofan dla zdrowia

Tryptofan jest aminokwasem, którego organizm sam nie może wytworzyć, więc musi być dostarczany z zewnątrz. Jak pozostałe aminokwasy pomaga ciału budować białka, ale w przeciwieństwie do innych aminokwasów, nie jest to jego jedyna funkcja, gdyż:

  • wykazuje działanie nootropowe, tj. jest używany do syntezy ważnych neuroprzekaźników, które są używane do przekazywania sygnałów w mózgu
  • jest prekursorem serotoniny, 5-HTP, melatoniny i witaminy B3 (niacyny) przez co znacząco poprawia nastrój. Efekty są tak wyraźne, że coraz częściej używany jest nawet do leczenia depresji i lęków
  • jest również prekursorem melatoniny a więc poprawia jakość snu (w tym pozytywnie wpływa na bezdech senny), jak również reguluje “rytm dobowy”
  • jako prekursor witaminy B3 wzmacnia organizm energetycznie i poprawia krążenie rozszerzając naczynia krwionośne
  • wykazuje działanie pro-kognitywne, to jest poprawia pamięć, koncentrację i niweluje objawy mgły mózgowej
  • wspiera zdrowie funkcji wątroby i układu nerwowego, a także zdrowe oczy i skórę
  • znalazł swoje zastosowanie w nadpobudliwości psychoruchowej u dzieci z ADHD, które wyraźnie uspokaja
  • u dorosłych również skutecznie zmniejsza drażliwość, wahania nastroju i inne objawy zaburzeń nastroju. Z powodzeniem stosowany w chorobie afektywnej dwubiegunowej
  • zmniejsza zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS)
  • niweluje symptomy zgrzytania zębami (bruksizm)
  • umożliwia kontrolę apetytu, przez co potrafi “mądrze” odchudzać
  • reguluje pracę jelit i wspomaga leczenie IBS o podłożu zaparciowym. Udowodniono, że osoby te mają niski poziom tryptofanu w głowie w stosunku do osób z IBS o podłożu biegunkowym (wysoki poziom serotoniny)
  • zwiększa wydolność fizyczną organizmu, a także buduje białka w mięśniach, przez co jest uwielbiany wśród kulturystów

 

Objawy niedoboru tryptofanu

  • zmniejszenie produkcji serotoniny – depresja i lęki
  • zaburzenia snu, w tym bezsenność
  • poważne zaburzenia równowagi emocjonalnej (wahania nastrojów, wycofanie się z życia społecznego, poczucie beznadziei, niespokojne myśli i niskie poczucie własnej wartości)
  • głód węglowodanów (cukrów) lub odwrotnie
  • zmniejszenie apetytu
  • problemy trawienne, takie jak np. biegunka, gazy
  • długotrwały niedobór może wywołać poważniejsze skutki takie jak demencja starcza

Zwróć uwagę na proces produkcji

L-tryptofan, czy 5-HTP?

Wiele osób podczas zakupu staje przed dylematem co wybrać: tryptofan, czy po prostu 5-HTP?

Postaram się w skórcie rozwiać te wątpliwości.

Przede wszystkim zacznijmy od tego, że 5-HTP jest w Unii wycofany ze sprzedaży. Czy słusznie? Moim zdaniem nie do końca.. Choć staram się też zrozumieć obawy z tym związane. 5-HTP działa tak genialnie, że wiele osób go nadużywa, nie tylko w dawkach, ale też i w czasie stosowania. A wtedy zaczynają pojawiać się pewne problemy..

Zarówno 5-HTP jak i tryptofan działają podobnie – wytwarzają w mózgu serotoninę. Różnica jest taka, że 5-HTP jest w organizmie już skonwertowanym tryptofanem, dlatego z pewnością działa szybciej, niż tryptofan. Niektórym się przez to może się wydawać, że 5-HTP jest skuteczniejszy. W mojej ocenie są to złudne wnioski, gdyż l-tryptofan w dłuższej perspektywie daje podobne efekty, a w przeciwieństwie do 5-HTP, działa znacznie stabilniej w czasie. 

Przekłada się to też na silniejsze objawy odstawienia, które w przypadku 5-HTP są znacznie trudniejsze, niż w przypadku l-tryptofanu.

I tu się pojawia małe niebezpieczeństwo, czyli długotrwałe stosowanie 5-HTP. W dłuższej perspektywie wydaje się on być mniej bezpieczny niż tryptofan. Tryptofan dostarczamy sobie przecież naturalnie z diety, 5-HTP nie.

 

W przypadku nadużywania dawek i długotrwałego stosowania 5 HTP mogą wystąpić:

  • problemy żołądkowo-jelitowe (nudności, biegunka)
  • bóle głowy
  • sztywność mięśni
  • gorączka
  • drgawki
  • nadmierne pobudzenie i stany niezdrowej euforii
  • mimowolne skurcze mięśni
  • dreszcze
  • nadmierne pocenie się
  • hipertermia
  • nadciśnienie tętnicze (wysokie ciśnienie krwi)
  • tachykardia (zwiększenie częstości akcji serca)
  • “objawy odstawienia”

Kolejną zaletą l-tryptofanu jest fakt, że skutkuje on większą produkcją białka, niż 5-HTP, co często czyni go bardziej popularnym suplementem wśród kulturystów.

To co znowu działa na korzyść 5-HTP to fakt, że znacznie szybciej przekracza barierę krew – mózg, przez co wydaje się być skuteczniejszy w aspektach poprawy nastroju, depresji, uzupełnianiu dużych niedoborów serotoniny. A nie trudno się domyśleć, że osoby w depresji mogą potrzebować szybkiego “boostera”.

Jeśli jednak planujesz stosować terapię antydepresyjną na dłużej, po szybkim uzupełnieniu serotoniny przez 5-HTP warto przejść na l-tryptofan, gdyż zapewni Ci on bezpieczeństwo w dłuższej perspektywie czasu.

 

Czystość produktu

Zwracaj uwagę na to, czy firma wydaje stosowne świadectwa jakości. 90% rynku zalewają produkty niewiadomego pochodzenia produkcyjnego. W najlepszym wypadku po prostu nie działają, w gorszym – trują nas szkodliwymi dla zdrowia domieszkami.

Osobiście mam zaufanie wyłącznie do firm, które regularnie badają swoje produkty pod kątem zanieczyszczeń i toksyn i wydają do tego stosowne atesty.

 

Skażenie preparatów witaminowych

Mike Adams i Hulda Clark przebadali wiele suplementów i w swoich książkach piszą wprost, że „90% preparatów witaminowych na rynku jest poważnie zanieczyszczona. Skażenie opiewa głównie o solwenty (rozpuszczalniki), metale ciężkie i lantanowce. Na dłuższą metę preparaty te wyrządzają więcej szkody niż pożytku. W rezultacie zakwaszają cały organizm, a wiadomo, że walczymy na co dzień o przeciwny efekt.”

Gdy w grę wchodzą suplementy, nie uznaję kompromisów. Albo kupujesz dobrej jakości produkty, albo lepiej zrezygnuj z suplementacji. Więcej szkody wyrządzisz sobie spożywając toksyny wraz z taką zanieczyszczoną „witaminą”, aniżeli dostarczysz substancji czynnej. Jeśli chodzi o suplementy naprawdę płaci się za jakość.

 

Kraj pochodzenia

Dość istotny w kontekście suplementów jest kraj pochodzenia składników danego produktu. Jeśli sprowadzane są one z Chin, raczej nie ma co liczyć na dobrą jakość. Ziemia w Chinach jest tak zanieczyszczona, że nie ma tam metra sześciennego, aby wyprodukować zdrową żywność, nie wspominając o suplementach.

Kraj pochodzenia składników może być więc dobrym wyznacznikiem jakości danego produktu, choć oczywiście nie można też uznać tego za regułę, bo jak wszędzie mogą zdarzać się wyjątki.

Jak stosować

ZALECENIA EKSPERTÓW: 

  • rozpiętość dawek: 3 – 12 g dziennie (podzielone w 2-3 dawkach)
  • wyciszenie / dobry sen / dobry nastrój: 500 mg – 2 g dziennie (podzielone w 2-3 dawkach. Dawkę testujemy zależnie od indywidualnego samopoczucia i zwiększamy co tydzień o 1 g)
  • utrata wagi: 3 g dziennie
  • depresja, lęki: 2 – 6 g dziennie (podzielone w 2-3 dawkach. Dawkę testujemy zależnie od indywidualnego samopoczucia i zwiększamy co tydzień o 1 g)
  • poważne zaburzenia emocjonalne i silna depresja: 6 – 12 g dziennie (uwaga: czytaj skutki uboczne)

SPOSÓB PRZYJMOWANIA: poza posiłkami (lepsze wchłanianie)

PORA DNIA:

  • w przypadku jednej dawki: najlepiej wieczorem pół godziny przed snem
  • w przypadku kilku dawek: zadbaj o to, aby były rozłożone mniej więcej równomiernie w ciągu dnia i jedna z nich była pół godziny przed snem

CZAS KURACJI: witaminę C można, a nawet należy stosować „przewlekle”

PRZECIWWSKAZANIA:  

  • kobiety w ciąży i matki karmiące – brak wystarczających danych
  • osoby z aktywną chorobą nerek – może to powodować komplikacje ponieważ jest związany z rozwojem zespołu zespołu Eozynofilia-Myalgia (EMS)
  • osoby z aktywną chorobą wątroby – może to powodować komplikacje ponieważ jest związany z rozwojem zespołu zespołu Eozynofilia-Myalgia (EMS)

WSPÓŁDZIAŁANIE: 

ANTAGONIZM: 

  • benzodiazepiny i inne leki uspokajające ośrodkowy układ nerwowy
  • leki przeciwdepresyjne (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny – SSRI)
  • inhibitory monoaminooksydazy (IMAO)
  • ziele dziurawca

PODOBNE DZIAŁANIE: 

Uwagi

Konwersja tryptofanu w serotoninę

Aby tryptofan zamienił się w serotoninę konieczne są następujące kofaktory:

Zadbaj więc o to, aby w organizmie nie zabrakło tych substancji, gdyż inaczej możesz mieć problem z konwersją serotoniny.

 

Interakcje niepożądane?

Generalnie tryptofan uznawany jest za bezpieczny. Jednak dawki powyżej 6 g na dobę mogą wykazywać niekiedy niepożądane efekty. tak czy inaczej nie jest to nic poważnego. Osoby zażywające wysokie dawki może spotkać:

  • biegunka
  • wymioty
  • ból brzucha
  • gazy
  • zgaga
  • bóle i zawroty głowy
  • senność
  • niewyraźne widzenie
  • suchość w ustach

 

Poważniejsze skutki uboczne obserwuje się w połączeniu tryptofanu z ww. lekami, które wywołują nadmiar serotoniny w mózgu, a w efekcie:

  • zespół serotoninowy
  • nadmierne pocenie się
  • rozdrażnienie
  • gorączkę
  • nadmierne pobudzenie
  • zmiany ciśnienia krwi
  • nieregularne bicie serca

 

Źródła tryptofanu w diecie

Tryptofan znajduje się głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Ze źródeł roślinnych na uznanie zasługuje soja:

  • soja
  • chude mięso (np. indyk)
  • nabiał
  • ryby i owoce morza
  • nasiona lnu
  • pestki dyni

Mniej znaczące źródła tryptofanu:

  • pozostałe rośliny strączkowe
  • orzechy
  • jaja (zwłaszcza suszone białka jaj)
  • szpinak
  • banany
  • spirulina

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tagi:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *